Wat je moet weten over...

Catfishing en seksueel misbruik

Er zijn personen die zich online als iemand anders voordoen. Ze stelen de identiteit van iemand anders of ze creëren een nieuwe identiteit, bijvoorbeeld met een valse naam en gestolen foto’s van een andere persoon. Het doel hiervan is om online een relatie met iemand op te bouwen en zo bijvoorbeeld aandacht, geld en/of naaktbeelden te krijgen. Op deze pagina vertellen we je meer over catfishing en online seksueel misbruik.

Ben jij slachtoffer geworden van catfishing waarbij je naaktbeelden van jezelf hebt gedeeld en heb je hulp of advies nodig? Chat dan met een van onze hulpverleners. Dit kan via de button hieronder.

Wat is catfishing?
Catfishing is het fenomeen dat personen zich online als iemand anders voordoen. Ze stelen de identiteit van iemand anders of ze creëren een nieuwe identiteit, bijvoorbeeld met een valse naam en gestolen foto’s van een andere persoon. Het doel hiervan is om online een relatie met iemand op te bouwen en zo bijvoorbeeld aandacht, geld of naaktfoto’s of video’s te krijgen. Als dat laatste gebeurt en de ander maakt misbruik van deze beelden, dan spreken we van online seksueel geweld.

Wat is een catfish?
Een catfish is de persoon die zich online voordoet als iemand anders en zo onder valse voorwendselen een relatie met zijn of haar slachtoffers op te bouwen. Een catfish kan meerdere valse identiteiten hebben.

Wat is online seksueel geweld? 
Online seksueel geweld is wanneer iemand tegen jouw wil naaktbeelden van jou online heeft gezet of ze naar anderen heeft doorgestuurd, of hiermee dreigt. Ook heb je te maken met online seksueel geweld wanneer iemand jou chanteert en eist dat je naaktbeelden van jezelf opstuurt, bijvoorbeeld via WhatsApp, Snapchat of de webcam. Als iemand jou dwingt om seksuele handelingen bij jezelf te doen voor de webcam, valt dat ook onder online seksueel geweld. Lees meer over online seksueel geweld.

Herken een catfish
Waarom doet een catfish wat-ie doet? Catfishers kunnen meerdere doelen hebben om hun slachtoffers te verleiden en te misleiden. Bijvoorbeeld:

Het ‘lenen’ van geld. Dit geld krijg je vervolgens nooit terug, of slechts een klein deel ervan om je vertrouwen te winnen.
Wraak nemen. Het gebeurt dat ex-partners zich voordoen als iemand anders om hun ex te beschadigen.
Het zoeken van contact en aandacht. Ook mensen die erg eenzaam zijn en/of onzeker zijn over zichzelf en liever iemand anders zijn, kunnen overgaan tot catfishing. Ze zijn dan uit op vriendschap of een relatie.
Naaktbeelden in de vorm van foto’s en video’s ontvangen. Als dit gebeurt en deze beelden worden vervolgens zonder jouw toestemming verspreid of je wordt daarmee gechanteerd, dan noemen we dit online seksueel geweld. Is dit bij jou het geval? Dan kun je voor hulp en/of advies contact opnemen met het Centrum Seksueel Geweld.

Wie kunnen slachtoffer worden van catfishing?
Iedereen kan slachtoffer worden van catfishing. Ook jij, zonder dat je het in in eerste instantie in de gaten had. Belangrijk is dat je weet dat het nooit jouw schuld is dat je slachtoffer bent geworden van catfishing! Ben je slachtoffer van catfishing waarbij je seksueel getint materiaal van jezelf naar de ander hebt gestuurd? Dan kun je voor hulp en advies terecht bij het Centrum Seksueel Geweld.

Waar zijn catfishers actief? 
Catfishers zijn actief op verschillende online platforms. Denk aan: datingsites, social media-kanalen en fora.

Signalen van catfishing 
Een catfish is niet altijd gelijk te herkennen. Toch zijn er een aantal signalen waarop je kunt letten.

Het verhaal van de persoon is vaag of onduidelijk.
De catfish wil alleen via de chat (van bijvoorbeeld WhatsApp of sociale media) communiceren.
De persoon wil nooit in het echt afspreken. Hij/zij verzint allerlei smoezen om je niet live te hoeven zien.
De persoon wil nooit of (video)bellen of facetimen. Ook hier verzint de catfish smoezen voor.
De catfish gebruikt foto’s van iemand anders (en heeft daardoor vaak weinig foto’s). Twijfel je over iemands identiteit? Dan kun je de foto’s checken via bijvoorbeeld Google Images of TinEye Reverse Image Search.
Catfishers hebben vaak weinig volgers of vrienden op social media. Ook hebben ze zelf vaak weinig posts geplaatst. Vaak bestaat hun account nog maar net.
Een catfish maakt vaak al snel complimenten of zegt dat-ie van je houdt. Hij/zij probeert snel je vertrouwen te winnen.

Ook belangrijk: ga uit van je eigen onderbuikgevoel! Voel je ergens dat het niet klopt? Dan kan het heel goed zijn dat je daarin gelijk hebt. Deel je verhaal met iemand die je vertrouwt. Hij of zij kan dan met je meekijken of meedenken.

Gevolgen van catfishing 
De gevolgen van catfishing en online seksueel geweld kunnen voor iedereen verschillend zijn. Iemand die online seksueel geweld heeft meegemaakt kan dezelfde gevolgen ervaren als iemand die fysiek seksueel geweld heeft meegemaakt. Zo kun je bijvoorbeeld last krijgen van lichamelijke en geestelijk klachten, zoals een depressie of een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Daarom is het belangrijk om hulp te zoeken. Stap één is: praat over wat je hebt meegemaakt.

Is catfishing strafbaar? 
De identiteit stelen van iemand anders is in Nederland strafbaar. Dit wordt ook wel identiteitsfraude genoemd. Ook online seksueel geweld is strafbaar. Als jij hiervan slachtoffer bent, dan kun je aangifte doen bij de politie.

Hulp na catfishing en online seksueel geweld 
Als je slachtoffer bent van catfishing waarbij je naaktbeelden van jezelf naar de ander hebt gestuurd, dan kun je voor hulp en advies contact opnemen met het Centrum Seksueel Geweld. Je mag hierover met ons bellen via 0800-0188 of met ons chatten.

Het Centrum Seksueel Geweld kan je helaas niet helpen met het verwijderen van naaktbeelden van internet. Voor advies hierover kun je terecht bij Helpwanted.nl.

Heb je een nare seksuele ervaring meegemaakt?

Heb jij ook een nare seksuele ervaring meegemaakt en heb je hulp of advies nodig? Of twijfel je of datgene wat jij hebt meegemaakt misbruik is? Neem dan contact op met het Centrum Seksueel Geweld.