Centrum Seksueel Geweld reageert op Nationaal Actieprogramma: ‘Een stap naar voren voor slachtoffers van seksueel geweld’

16 januari 2023

Het kabinet presenteerde op 13 januari 2023 het Nationaal Actieprogramma Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag en Seksueel Geweld. Dit programma werd iets minder dan een jaar geleden aangekondigd, onder andere naar aanleiding van onthullingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice of Holland.

Diverse ministeries slaan met het actieprogramma de handen ineen om seksueel geweld te bestrijden. Dat doen zij door enerzijds het maatschappelijk gesprek hierover aan te gaan (samen met regeringscommissaris Mariëtte Hamer), anderzijds door de aanpak van seksueel geweld te verbeteren door het snel te signaleren en stoppen, slachtoffers en hun omgeving steun en hulp te bieden en het juist handelen naar plegers. Het Centrum Seksueel Geweld is verheugd dat het kabinet naar voren stapt als het gaat om het bestrijden van seksueel geweld, zo hebben we laten weten in een brief naar de verantwoordelijk bewindspersonen Robbert Dijkgraaf (minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en Karien van Gennip (minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid).

Eén op de 5 mannen en 1 op de 2 vrouwen krijgt in zijn of haar leven te maken met seksueel geweld. Niet zelden laat dit diepe sporen na, zowel op psychisch, fysiek als op seksueel gebied. Deze slachtoffers verdienen goede, effectieve en makkelijk beschikbare hulp, om te herstellen van wat hen is aangedaan. Dat vraagt om een gecoördineerde aanpak vanuit de overheid. Met de instelling van regeringscommissaris Hamer en met dit programma neemt het kabinet daar nu voor het eerst initiatief toe. Directeur van het landelijk Centrum Seksueel Geweld, Iva Bicanic: ‘Wij juichen dit toe. Dit besef was tien jaar geleden ook de reden voor de oprichting van het eerste CSG: een integraal, multidisciplinair hulpaanbod, op één locatie, waar professionals – van medische, forensische én psychologische discipline – in een vroeg stadium werken aan zo goed mogelijke hulp voor het slachtoffer.’ Sinds 2018 is een landelijk dekkend netwerk gerealiseerd van 16 CSG’s die 24/7 bereikbaar zijn. Bicanic: ‘De lancering van het Nationaal Actieprogramma voelt als een steun in de rug voor al onze honderden professionals die dagelijks werken met slachtoffers van seksueel geweld.’

De inhoud van het programma
Met het actieprogramma neemt het kabinet verschillende maatregelen. Zo is het kabinet voornemens om een maatschappelijk debat over seksueel geweld aan te zwengelen. Bicanic: ‘Wij denken dat zo’n debat helpt: binnen het CSG zien we namelijk dat mensen vaak niet goed weten wat seksueel geweld is. Dat geldt voor slachtoffers, die zich vaak niet realiseren dat zij slachtoffer zijn; dat geldt voor plegers, die weinig inzicht hebben in of reflecteren op hun gedrag; en dat geldt voor omstanders, die weinig beeld hebben bij wat seksueel geweld is.’ Het actieprogramma richt zich op diverse vormen van seksueel geweld: van grensoverschrijdend gedrag in de openbare ruimte en op de werkvloer, tot aan seksueel misbruik in gezinnen. Het CSG onderschrijft deze scope. Met een laatste actielijn wil het kabinet werken aan goede hulpverlening, die makkelijk vindbaar is. Het CSG vindt het een goede zaak dat het kabinet hier aandacht aan besteedt, omdat slachtoffers niet zelden lang moeten wachten op behandeling in de ggz. En dat terwijl effectieve hulp cruciaal is om te herstellen, en om herhaald slachtofferschap te voorkomen.

Vervolg van het programma
Het CSG vindt het terecht dat het kabinet stilstaat bij hoe ambities op het terrein van seksueel geweld uitvoering krijgen. Organisaties in de uitvoering, zoals het CSG, zien het aantal slachtoffers dat naar voren stapt alleen maar toenemen. Het CSG vindt het belangrijk om goed opvolging te kunnen geven aan wat deze verhoogde politieke aandacht bij mensen teweegbrengt, en ook regeringscommissaris Mariëtte Hamer staat in haar reactie op het programma stil bij dit punt. Daarom gaat het CSG graag met de verschillende ministeries in gesprek. Bicanic: ‘We denken graag mee vanuit het CSG: zowel als het gaat om onze rol als landelijk expertisecentrum op het gebied van seksueel geweld, als vanuit de 16 regionale centra. Ook voor het actieprogramma geldt: alleen met goede multidisciplinaire samenwerking maken we het tot een succes.’